Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας κατανοούν τη γνώση ως ολότητα κι όχι αποσπασματικά. Η μάθηση, ως ατομική και συλλογική διαδικασία εκκινεί από τα βιώματα των παιδιών κι έχει στο κέντρο το παιχνίδι. Ως εκ τούτου, ένα σύγχρονο αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει να είναι διαθεματικό, αναδυόμενο, ολιστικό και να ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των παιδιών κάθε τάξης. Η εμπειρία της περσινής χρονιάς έδειξε ότι η εισαγωγή διακριτών διδακτικών αντικειμένων οδήγησε σε κατάτμηση του προγράμματος, με συνέπεια την αλλαγή του χαρακτήρα του νηπιαγωγείου προς μια κατεύθυνση που δε συνάδει με τα χαρακτηριστικά ενός σύγχρονου προγράμματος.

Διανύοντας τη δεύτερη χρονιά με τις παραπάνω αλλαγές, η εμπειρία και η κριτική των εκπαιδευτικών της πράξης αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία. Η ανάγκη για την περαιτέρω καταγραφή και αξιοποίησή τους από την εκπαιδευτική κοινότητα γίνεται πιο επιτακτική κι η Πολιτεία οφείλει να τις λάβει υπόψη.

Ενέργειες & χρονοδιάγραμμα

υλοποίησης

1. Συμμετοχή σε πανελλαδική διαδικτυακή επιστημονική ημερίδα για τα χαρακτηριστικά ενός σύγχρονου αναλυτικού προγράμματος και τις σύγχρονες θεωρίες μάθησης και ανάπτυξης. (Φεβρουάριος – Μάρτιος 2023)

2. Ηλεκτρονική Έκδοση πρακτικών ημερίδας. (Απρίλιος – Μάιος 2023)

3. Καταγραφή των απόψεων των εκπαιδευτικών της πράξης για την εφαρμογή των αλλαγών στο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου και της κατάτμησης του ημερήσιου προγράμματος και διάχυσή τους στην εκπαιδευτική κοινότητα. (Ιανουάριος – Φεβρουάριος 2023)

Για την υλοποίηση της δράσης απαιτείται:

1. Η συνεργασία με μέλη της επιστημονικής κοινότητας που μελετούν προγράμματα σπουδών για παιδιά προσχολικής ηλικίας και θεωρίες μάθησης κι ανάπτυξης.

2. Ερωτηματολόγιο καταγραφής της κριτικής των εκπαιδευτικών.

3. Επεξεργασία και κοινοποίηση των δεδομένων.

4. Χρήση ΤΠΕ για την αναμετάδοση της ημερίδας. Χρήση ηλεκτρονικών μέσων καταγραφής, απομαγνητοφώνησης, σελιδοποίησης και δημοσίευσης του υλικού που θα παραχθεί.

Η ανάδειξη της κριτικής της πράξης για τις αλλαγές στο πρόγραμμα του Νηπιαγωγείου.

Η συνάντηση των εκπαιδευτικών της πράξης με πλευρές της επιστημονικής προσέγγισης των προγραμμάτων σπουδών.

Η προβολή σύγχρονων επιστημονικών προσεγγίσεων και κοινωνικών παραμέτρων για το ρόλο του Νηπιαγωγείου.

Διαδικασίες αξιολόγησης της

Δράσης

Να αναδειχθούν οι δυσκολίες που προκύπτουν από το υπάρχον σχολικό πρόγραμμα σπουδών στην εφαρμογή συνεργατικών πρακτικών διδασκαλίας.

Να αναδειχθεί η στάση των εκπαιδευτικών για την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και ο προβληματισμός που  αναπτύσσεται εντός της εκπαιδευτικής κοινότητας και τα αιτήματα της.

Καταγραφή, επεξεργασία και μελέτη των απόψεων των εκπαιδευτικών για τις συνεργατικές μορφές διδασκαλίας και μάθησης.

Αντιμετώπιση των διαφορών μέσα από δημοκρατικό διάλογο, ώστε να καλλιεργηθεί η ανάπτυξη συλλογικού πνεύματος και αλληλεγγύης μεταξύ των μαθητών/τριών.

Ενέργειες & χρονοδιάγραμμα

υλοποίησης

1. Συμμετοχή σε πανελλαδική επιστημονική διαδικτυακή ημερίδα με θεματικές τις εμπειρίες από την εφαρμογή συνεργατικών πρακτικών μάθησης και συνεργατικής σχολικής   οργάνωσης, καθώς και την καταγραφή, επεξεργασία και μελέτη των απόψεων των εκπαιδευτικών για τις συνεργατικές μορφές διδασκαλίας και μάθησης. (Μάρτιος – Απρίλιος 2023)

2. Ηλεκτρονική έκδοση πρακτικών ημερίδας. (Απρίλιος – Μάιος 2023)

3. Παραγωγή video: Τo συμβούλιο της Τάξης (παραδειγματική παρουσίαση / Απρίλιος - Μάιος 2023)

4. Υποτιτλισμός διεθνών παραγωγών (videos) για τις θέσεις μεγάλων παιδαγωγών και τις απαντήσεις που δίνουν σε παιδαγωγικά ζητήματα. (Μάιος 2023)

Για την υλοποίηση της Δράσης απαιτείται:

1. Η συνεργασία με ειδικούς επιστήμονες, παιδαγωγούς και ερευνητές που ασχολούνται με τις συνεργατικές μορφές μάθησης και διδασκαλία.

2. Ο εμπλουτισμός της ερευνητικής καταγραφής των απόψεων των εκπαιδευτικών.

3. Η χρήση ΤΠΕ για την αναμετάδοση της ημερίδας. Η χρήση ηλεκτρονικών μέσων καταγραφής, απομαγνητοφώνησης, σελιδοποίησης και δημοσίευσης του υλικού που θα παραχθεί.

Η ανάδειξη των απόψεων των εκπαιδευτικών για την ομαδοσυνεργατική διδασκαλία.

Ο προβληματισμός που  αναπτύσσεται εντός της εκπαιδευτικής κοινότητας και τα αιτήματα της.

Η προβολή σύγχρονων επιστημονικών προσεγγίσεων και διεθνών εμπειριών.

1. Η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στην επιστημονική ημερίδα και το διαδικτυακό εργαστήριο.

2. Η υλοποίηση της ηλεκτρονικής έκδοσης (e-book)

3. Η παραγωγή video: Τo συμβούλιο της Τάξης (παραδειγματική παρουσίαση)

4. Η υλοποίηση του σχεδίου υποτιτλισμού των παιδαγωγικών θέσεων, μεγάλων παιδαγωγών.

Η οικοδόμηση ουσιαστικής και παραγωγικής επικοινωνίας μεταξύ εκπαιδευτικών – μαθητών συνδέεται άμεσα:

1. Με τις διαπροσωπικές σχέσεις στο σχολείο οι οποίες ενισχύονται ουσιαστικά μέσα από συνεργατικές μορφές μάθησης και διδασκαλίας σε μια συνεργατική δομή τάξης.

2. Με τη συνολικότερη αντίληψη της αγωγής και της παιδαγωγικής πράξης.

3. Με τη δημιουργία και την ενίσχυση υποστηρικτικών αντισταθμιστικών θεσμών (Τ.Υ., Τ.Ε. κλπ). Οι υποστηρικτικές δομές είναι ιδιαίτερα σημαντικές καθώς παρέχουν δυνατότητες ή απαλείφουν   περιορισμούς στη σχέση μαθητών και εκπαιδευτικών. Η λειτουργία των υποστηρικτικών δομών δημιουργεί κλίμα εμπιστοσύνης, υποστήριξης, ασφάλειας, και φροντίδας.

4. Με τον αριθμό μαθητών στην τάξη. Ο μικρότερος αριθμός μαθητών/τριών αυξάνει τον ποιοτικό χρόνο και το επίπεδο της αλληλεπίδρασης και γίνεται πιο ουσιαστική και αποτελεσματική η επικοινωνία μεταξύ μαθητών/τριών - εκπαιδευτικών.

5. Με τη δημοκρατική λειτουργία και τον αποφασιστικό λόγο των Συλλόγων Διδασκόντων, με την αίσθηση της συλλογικότητας και τη θεσμική κατοχύρωσή της, που συμβάλλουν στη διαμόρφωση κλίματος εμπιστοσύνης, σεβασμού και αποδοχής.

6. Με την κοινωνική αντίληψη της αρχιτεκτονικής του χώρου η οποία έχει τη δυνατότητα να επιδρά στις σχέσεις μεταξύ ατόμων διαφορετικής ηλικίας, να υποστηρίζει αλλαγές στη συμπεριφορά, να υποβοηθά επιλογές και δραστηριότητες και να ενισχύει μια δυναμική σχέση μεταξύ μαθητών κι εκπαιδευτικών.

Ενέργειες & χρονοδιάγραμμα

υλοποίησης

Συμμετοχή σε πανελλαδική διαδικτυακή επιστημονική ημερίδα για τη διεθνή εμπειρία από συλλογικά, δημοκρατικά και μη ανταγωνιστικά εκπαιδευτικά μοντέλα. (Μάρτιος – Απρίλιος 2023)

Εμπλουτισμός και επεξεργασία ερευνητικών δεδομένων. (Ιανουάριος – Μάρτιος 2023)

Ηλεκτρονική έκδοση (πρακτικά ημερίδας – επιλογή άρθρων) (Απρίλιος – Μάιος 2023).

Παραγωγή video: Τo συμβούλιο της Τάξης (παραδειγματική παρουσίαση/Απρίλιος - Μάιος 2023).

Υποτιτλισμός διεθνών παραγωγών (videos) για τις θέσεις μεγάλων παιδαγωγών και τις απαντήσεις που δίνουν σε παιδαγωγικά ζητήματα (Μάιος 2023).

Για την υλοποίηση της δράσης απαιτούνται:

1. Η συνεργασία με μέλη της επιστημονικής κοινότητας που μελετούν τις διαστάσεις των σχέσεων εκπαιδευτικών/μαθητών.

2. Ο εμπλουτισμός της ερευνητικής καταγραφής των απόψεων των εκπαιδευτικών.

3. Η ηλεκτρονική οργάνωση της υλοποίησης των δράσεων, με τη χρήση ανάλογων λογισμικών.

4. Η επισκόπηση της βιβλιογραφίας και η αναζήτηση σχετικής αρθρογραφίας και ερευνών που αναφέρονται στο ζήτημα.

1. Η συμμετοχή των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας στις δράσεις.

2. Η ανάδειξη όλων των παραμέτρων που σχετίζονται με τη δημιουργία σχέσεων σεβασμού, αλληλοκατανόησης και δημιουργικής δράσης, μεταξύ εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών.

3. Η κατάδειξη των προβλημάτων που αφορούν στη στάση και τις ενέργειες της Πολιτείας και του ΥΠΑΙΘ.

4. Η αποτύπωση ιδεών και ενεργειών των εκπαιδευτικών.

Διαδικασίες αξιολόγησης της

Δράσης

1. Η συμμετοχή στην επιστημονική ημερίδα.

2. Η υλοποίηση του σχεδιασμού και των δράσεων.

3. Η παραγωγή video: Τo συμβούλιο της Τάξης (παραδειγματική παρουσίαση)

4. Η υλοποίηση του σχεδίου υποτιτλισμού των παιδαγωγικών θέσεων, μεγάλων παιδαγωγών.

5. Το εύρος της συμβολής των εκπαιδευτικών στην αποτύπωση των δυσκολιών και των δυνατοτήτων που υπάρχουν στην ανάπτυξη των σχέσεων με τους/τις μαθητές/τριες.

Ο σχολικός χώρος έχει ιδιαίτερη παιδαγωγική σημασία γιατί επηρεάζει καθοριστικά τη διαδικασία της διδασκαλίας και της μάθησης και συμβάλλει στην ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών/τριών (βιολογική, συναισθηματική, γνωστική). Ο χώρος του νηπιαγωγείου, εσωτερικός και εξωτερικός, οφείλει να εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή ενός προγράμματος το οποίο να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τους ρυθμούς ανάπτυξης όλων των παιδιών. Κάθε νηπιαγωγείο, πρέπει να λειτουργεί σε κατάλληλο χώρο, να διαθέτει επαρκή και κατάλληλο εξοπλισμό, να διαθέτει εσωτερικό και εξωτερικό χώρο διαμορφωμένο με τρόπο που να διευκολύνεται η κίνηση και το παιχνίδι, να ενθαρρύνεται η ενεργητική-βιωματική μάθηση και να ενισχύονται η συλλογικότητα, η ανάληψη πρωτοβουλιών, η επικοινωνία, η συνεργασία και η αλληλεπίδραση όλων των συμμετεχόντων στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Εδώ και πολλές δεκαετίες, τα νηπιαγωγεία στεγάζονται σε κτίρια που συχνά δεν εξυπηρετούν καμία από τις παραπάνω αναγκαιότητες. Πέντε χρόνια από τη θεσμοθέτηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης, μεγάλος αριθμός νηπιαγωγείων στεγάζεται ακόμα σε ακατάλληλα κτίρια (προκάτ κατασκευές ελαφρού τύπου, ενοικιαζόμενους χώρους, καταστήματα, χώροι χωρίς αυλή κ.ά.) τα οποία οφείλουν να αντικατασταθούν άμεσα από μόνιμες και κατάλληλες κτιριακές υποδομές.

Η πραγματικότητα αυτή επιτάσσει την ανάδειξη του προβλήματος των σχολικών χώρων και των κτιριακών υποδομών με σκοπό την ενεργοποίηση της Πολιτείας στην κατεύθυνση της διαμόρφωσης ενός προγράμματος σχολικής στέγης, άμεσης προτεραιότητας, με την επαναλειτουργία του ΟΣΚ ως αποκλειστικού δημόσιου φορέα, που θα έχει όλο το φάσμα των αρμοδιοτήτων (σχεδιασμό - υλοποίηση - ανέγερση - εξοπλισμό), χωρίς υποθήκευση δημόσιου χώρου σε ιδιώτες ή εταιρείες. Άμεση πολεοδομική και νομική προτεραιότητα σε ό,τι αφορά στη σχολική στέγη.

Ενέργειες & χρονοδιάγραμμα

υλοποίησης

1. Συμμετοχή σε πανελλαδική επιστημονική ημερίδα για την ανάδειξη της σχέσης χώρου και μάθησης, καθώς και την ανάδειξη των προβλημάτων των αιτιών και των συνεπειών που σχετίζονται με τη σχολική στέγη. (Μάρτιος – Απρίλιος 2023)

2. Ηλεκτρονική Έκδοση πρακτικών ημερίδας. (Απρίλιος – Μάιος 2023)

3. Η αναζήτηση σχετικής αρθρογραφίας και επιστημονικών προσεγγίσεων που αναφέρονται στο ζήτημα. (Μάρτιος – Απρίλιος 2023)

Για την υλοποίηση της δράσης απαιτούνται:

1. Η συνεργασία με μέλη της επιστημονικής κοινότητας που μελετούν τη σχέση χώρου και μάθησης στις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές διαστάσεις της.

2. Η χρήση ΤΠΕ για την αναμετάδοση της ημερίδας. Η χρήση ηλεκτρονικών μέσων καταγραφής, απομαγνητοφώνησης, σελιδοποίησης και δημοσίευσης του υλικού που θα παραχθεί.

1. Η συμμετοχή των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας στις δράσεις.

2. Η ανάδειξη όλων των παραμέτρων που σχετίζονται με τη σχέση σχολικού χώρου και μάθησης.

3. Η κατάδειξη των προβλημάτων και των ευθυνών που αφορούν στη στάση και τις ενέργειες της Πολιτείας στο ζήτημα των σχολικών χώρων.

Διαδικασίες αξιολόγησης της

Δράσης

1.Η συμμετοχή των εκπαιδευτικών στην επιστημονική ημερίδα.

2. Η υλοποίηση της ηλεκτρονικής έκδοσης

3. Η ενημέρωση για τα προβλήματα και η διάχυση των προβληματισμών και των αιτημάτων στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα.